Hans Fallada "Każdy umiera w samotności" ("Jeder stirbt für sich allein")
- 1947 rok
- wydawnictwo Aufbau
- Wydania polskie: przeł. Jerzy Rawicz. Warszawa: Wyd. Min. Obrony Narodowej, 1989/przeł. Daria Kuczyńska-Szymala. Katowice: Sonia Draga, 2011.
Za namową Johannesa R. Bechera i na podstawie udostępnionych przez niego akt Gestapo, Fallada w ciągu 24 dni w roku 1946 napisał powieść „Każdy umiera w samotności”, która opowiada o oporze berlińskiego małżeństwa robotniczego wobec narodowych socjalistów. Tą powieścią, która ukazała się pośmiertnie w 1947 roku, udało się autorowi po latach wewnętrznej emigracji odzyskać we własnym mniemaniu formę literacką od czasów „Wilka pośród Wilków”.
Do swojej byłej żony Anny napisał 27 października 1956 roku: „(…) jeszcze raz uratowany, jeszcze raz książka pod dachem. I o ile na wiele mych dzieci patrzę, szczególnie z ostatniego okresu nazizmu, jedynie nieprzychylnym okiem, jako pół lub w ogóle nieudane, o tyle teraz mam przeczucie, że ta powieść, której z pewnością nie chciałem napisać, jest dla mnie sukcesem. W końcu udało mi się znowu wykonać prawdziwa pracę. Jestem szczęśliwy.”
Text: S. K.